Scottish Folds (vouwoorkatten) zijn erg populair vanwege hun schattige uiterlijk, maar de naar voren gevouwen oortjes zijn in werkelijkheid het gevolg van een erfelijke groeistoornis van het kraakbeen. Deze stoornis beperkt zich niet alleen tot de oren maar verzwakt het kraakbeen in het hele lichaam van de kat waardoor ze pijnlijke gewrichtsontstekingen en misvormde poten kunnen krijgen. Een kat is een meester in het verbergen van pijn, waardoor de kans groot is dat je kat ongemerkt lijdt.
Hoewel het al sinds 2014 verboden is om te fokken met rassen als de Scottish Fold, wordt er nog steeds volop handel gedreven met dit ras. De Nederlandse Voedsel en Waren Autoriteit (NVWA) kondigde, op aandringen van/na een petitie van Stichting Dier en Recht, in oktober 2022 aan strenger te zullen gaan handhaven op de naleving van het fokverbod. Maar gebeurt dit ook?
Wij hielden advertentieplatform Marktplaats een aantal maanden in de gaten en vonden talloze advertenties van kittens met één of twee Scottish Fold ouders. Voor de duidelijkheid: Het fokverbod geldt voor zowel bedrijfsmatige fokkers als particulieren, en geldt bovendien ook voor kruisingen van dit ras. Het gaat immers om het doorgeven van het gen waardoor er misvormingen kunnen ontstaan. Indien de uiterlijke kenmerken, zoals de vouworen zichtbaar aanwezig zijn, is de ernstige kraakbeenafwijking ook doorgegeven.
Ons team deed onderzoek naar verschillende aanbieders van dit ras en ging undercover. We deden ons voor als geïnteresseerden en kwamen tot de conclusie dat de meeste fokkers wel degelijk op de hoogte waren van het verbod om te fokken met dit ras. Wanneer men pretendeerde niet op de hoogte te zijn van het verbod was het meest gehoorde excuus: “Onze Scottish Fold is ontsnapt en gedekt door de Britse Korthaar van de buren” Ook zagen we veel advertenties waarin de kittens als “Britse Korthaar” werden aangeboden, maar op de foto duidelijk een Scottish Fold kitten te zien was.
De NVWA verzuimt hier daadkrachtig tegen op te treden en beperkt zich tot het sturen van een naleefbrief. In 2022 zijn er 334 brieven verstuurd door de toezichthouder waarin ze fokkers wijzen op het fokverbod.
Een bizarre keuze als het om handhaving gaat, vooral gezien het feit dat het hier om een wet gaat die al sinds 2014 van kracht is. Bovendien: wanneer de overtreding duidelijk genoeg is vastgesteld om een waarschuwingsbrief te sturen, dan kan er ook gekozen worden voor een geldelijke boete. Op dit moment wordt er pas een boete opgelegd wanneer de fokker na de waarschuwingsbrief nog steeds door gaat met fokken. De hoogte van de boete (€1500) staat in schril contrast met de opbrengsten van zo’n illegaal nest kittens. Met een nest van gemiddeld 5 kittens die elk zo’n €600-€900 opbrengen is het een verwaarloosbaar risico.
Het kitten betaalt uiteindelijk de werkelijke prijs: Een leven lang pijn.
House of Animals pleit voor een strengere naleving van het fokverbod en hogere straffen. Een overtreding is eenvoudig te voorkomen door je Scottish Fold kat te steriliseren.
Per 1 januari 2025 geldt er een houdverbod voor Scottisch Folds. Koop je na deze datum een Scottish Fold, dan ben je strafbaar.
